Bir Sürgün Romanı
Özeti
# Bir Sürgün
Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun romanıdır. İlk baskısı 1937’de yapılan Bir
Sürgün’de olaylar, Abdülhamit döneminde
geçmektedir. Romanın başkarakteri Doktor Hikmet’dir. İstanbullu bir paşazade
olan Hikmet, iyi bir eğitim almış ve batı kültürüyle yetişmiş bir doktordur.
# Hikmet İzmir’de
yaşamaktadır. Genç adam istibdat rejiminden memnun değildir ve Jön Türkler’e
sempati duymaktadır. Bir icraatı olmasa da kendini bir ihtilalci kabul
etmektedir ve Jön Türkler’in genelde yaptığı gibi Fransa’ya kaçma planları yapmaktadır.
Bir süre sonra yurdunu terk ederek Fransa’ya kaçar.
# Fakat Fransa’ya
adımımnı attığı ilk günlerden itibaren hayal kırıklıkları yaşar. Yıllardır
Fransız yazarlarını okuyarak kültür dünyasını şekillendiren genç adam,
kitaplarda okuduğu ve hayran olduğu dünya ile karşısına çıkan dünyanın ne kadar
farklı olduğunu görür.
# Bütün Paris’i
karış karış dolaşır ama kitaplarda okuyarak tanıdığı yada tablolarda görüp
hayran kaldığı şehir değildir burası. Romanlardan tanıdığı asil, duygulu,
romantik insanlara rastlayamaz halkın arasında aksine her şeyi maddi değerlere
göre ölçen, acımasız ve duygusuz insanlar görür sadece. Gerçeklerin acılığı,
onu daldığı tatlı hayallerden uyandırır.
# ikinci hayal
kırıklığını da Fransa’da bulunan Jön Türkler’i yakından tanıyınca yaşar.
Ülkenin istibdat rejiminden kurtulması ve çağdaşlaşması için çalıştıklarına
inandığı bu insanların, ne kadar basit insanlar olduklarını ve ne kadar önemsiz
meselelerle uğraştıklarım hayretle müşahede eder. Aralarında bir fikir birliği
olmadığını, ülkenin çıkarları doğrultusunda bir gayret ortaya koymaktan uzak
olduklarım görür. Farklı çevrelere girer, değişik ideolojilere mensup gençlerle
arkadaşlık kurar. Rus ihtilalcileriyle tanışır.
# Bu
arada ona az da olsa bu şehri sevdiren ve hayata bağlayan aşık olduğu genç kız
Arlette olur. Bu genç kıza gerçekten ilgi duymaktadır ve onun da kendisini
sevdiğine inanmaktadır. Halbuki onun bir paşazade olduğunu bilen Arlette, genç
adamın zengin olduğunu düşündüğü için ona ilgi göstermektedir. Bu arada yeni
girdiği ortama alışamayan ve düzensiz bir hayat süren Doktor Hikmet vereme
yakalanır. Bir süre sonra işleri iyice bozulan babası artık genç adama para
yollayamaz hale gelir. Para musluğunun kesildiğini fark eden sevgilisi ondan
uzaklaşır.
# Genç
adam, hem mesleğinde ilerlemek hem de bir ihtilalci olarak ülkesindeki düzenin
değişmesine katkı sağlamak amacıyla, kendisini yetiştirmek üzere geldiği
Paris’te; hayatta kalmayı bile başaramaz, vereme yakalanır ve perişan bir halde
yaşama veda eder. Doktor Hikmet’in hazin macerasını anlatan bu romanda yazar;
yüzünü batıya çeviren ve kurtuluş ümidini-yada yolunu- oradan bekleyen
aydınların yanılgılarına da dikkati çekmiştir.